بسیاری از هنرمندان موسیقی کشور مرحوم زرآبادی را با ابتکار نواختن ساز به وسیله لیوان و آب می شناسند . او چندین لیوان با اندازه های مختلف آب در کنار هم می چید و با ضربه زدن به آنها به وسیله دو چوب کوچک ، قطعات گوناگونی را می نواخت.

این استاد متبحر موسیقی با کم و زیاد کردن آب درون لیوان ها ، آنها را کوک و از دو تکه چوب به اندازه لوله خودکار به عنوان مضراب استفاده می کرد و اینگونه همه گوشه ها و ردیف های موسیقی ایرانی را به زیبایی می نواخت.

زنده یاد ناصر زرآبادی صبح روز 31 تیر ماه سال جاری در سن 98 سالگی درگذشت و با مشایعت خیل کثیری از هنرمندان و هنردوستان در قطعه هنرمندان بهشت زهرا آرام گرفت.
** همه فن حریف و ‘ دزد موسیقی ‘
با مروری به تاریخ یک قرن اخیر موسیقی ، همواره به نام ناصر زرآبادی به عنوان آهنگساز ، رهبر ارکستر ، نوازنده و مدرس ویولن برمی خوریم . این هنرمند فقید با آفرینش آثار ارزنده و همکاری تنگاتنگ با سایر موسیقیدانان جایگاه ویژه ای را در هنر ایران زمین به خود اختصاص داد.

زنده یاد زر آبادی به سال 1299خورشیدی در سنگلج تهران دیده به جهان گشود و از کلاس چهارم دبستان از پدرش خواهش کرد که جهت فراگیری موسیقی نامش را در مدرسه موزیک ارتش بنویسد. پدر نیز با توجه به علاقه شدید فرزند به این هنر ، در مقابل اصرار و پافشاری او مقاومت نکرد و در سال 1311 او را را به مدرسۀ موزیک نظام فرستاد.

زرآبادی مدت دو سال در این مدرسه نزد حسین خان هنگ آفرین و چهار سال تحت نظر سرهنگ محمود ایروانی نواختن ویولن و ترومپت را آموخت. ذوق و استعداد وی در فرا گیری و نواختن گوشه های موسیقی ایرانی به حدی بود که همواره مورد تشویق استادان خود قرار می گرفت.

چندی بعد به منظور بهره گیری از سبک و مکتب نوازندگان گوناگون نزد ‘ میسو هایک ‘ رفت و از محضر وی بهره ها برد به طوری که هر چه معلمش می نواخت وی نیز پس از او همان را اجرا می کرد تا جایی که هایک وی را ‘ دزد موسیقی’ لقب داده بود.

شادروان زرآبادی از سال 1323همکاری خود را با رادیو آغاز کرد و روزهای دوشنبه ساعت 13 و 45 دقیقه با دوچرخه به مرکز رادیو می رفت و به مدت یک ربع به صورت زنده با ویولن تکنوازی می کرد.
پس از این مرحله ، وی همکاریش را با قمرالملوک وزیری آغاز کرد و یک سال روزهای جمعه به همراه اسماعیل کمالی و مهدی غیاثی به ترتیب نوازندگان تار و تنبک در رادیو با این بانوی هنرمند برنامه اجرا می کرد.

این استان مسلم موسیقی ایرانی ، بعد از آن پیشنهاد همکاری با انجمن موسیقی ملی را پذیرفت و از سال 1324 به مدت سه سال به همراه عباس شاپوری ، مهدی تاکستانی ، قاسم جلالیان ، مصطفی و مرتضی گرگین زاده در این انجمن به قعالیت پرداخت.

او همچنین پس از آن به مدت 15 سال با بانو عصمت باقرپور همکاری کرد و در این مدت نیز چند ترانه برای وی ساخت.

روان شاد زرآبادی ضمن همکاری با این خواننده ، سرپرستی ارکستر شماره سه و ارکستر ‘شما و رادیو’ را برعهده گرفت و مدت های مدید با اعضای این ارکسترها از قبیل حسین صمدی ، اصغر زارع ، ناصر خدیوی ، حسن زرگریان ، چنگیز عسگرپور ، یوسف کاموسی ، ابراهیم سلمکی ، اصغر کرد بچه ، مهدی تاکستانی ، شاپور حاتمی ، حسن لشکری ، سلیمان اکبری ، غلامعلی باشوکی ، اصغر ذوالفقاری ، عباس زرساز ، حسین همدانیان ، امیر بیداریان و دیگران همکاری می کرد.

** زرآبادی از زبان خودش
مرحوم استاد زرآبادی همانند بسیاری از موسیقدانان ایرانی ، شبه اتوبیوگرافی کوتاهی هم از خودش بر جای گذاشت تا دیگران از زبان خودش هم با سابقه موسیقیایی اش آشنا شوند.

‘ از خرد سالی علاقه بسیار زیادی به موسیقی داشتم و پدرم که ارتشی بود مرا در مدرسه موزیک ارتش ثبت نام کرد و من این هنر را ابتدا با نواختن ترمپت آغاز کرده و موفقیت های چشمگیری در این ساز کسب کردم. پس از چندی به توصیه زنده یاد حسین خان هنگ آفرین نزد وی به فراگیری ویولن پرداختم و در این راه از محضر چند استاد دیگر نیز بهره بردم.

با تاسیس رادیو در سال 1319 به این رسانه شنیداری راه یافتم و ضمن رهبری ارکستر شماره 2 و 3 و ارکستر ‘شما و رادیو’ تقریبا با همه اهالی موسیقی همکاری کردم.
همکاری من با رادیو در روزهای دوشنبه، چهارشنبه و جمعه هر هفته ادامه یافت و در کنار تکنوازی و رهبری ارکستر ملودی های گوناگونی ساختم.

در سال 1329درکوچه مهران واقع در خیابان لاله زار تهران کلاس موسیقی تاسیس کردم و سال ها به آموزش هنرجویان پرداختم. آموزشم تنها به ویولن خلاصه نمی شد و آواز نیر تدریس می کردم که رضا زهرایی و سعادتمند قمی از بهترین هنرجویان آواز من بودند.

پس از 14 سال به دلیل نقل مکان و دوری خانه جدید از مرکز شهر و نیز فعالیت گسترده ام در رادیو ، دیگر از تدریس بازماندم و تنها شمار کمی از هنرجویان را در منزل آموزش می دادم ‘ .
شادروان زرآبادی در کنار فعالیت های گسترده ، کنسرت های بسیاری برای کمک به امور خیریه و پیشبرد اهداف فرهنگی هنری برگزار کرد.

وی چندین بار به منظور برگزاری کنسرت به همراه سایر هنرمندان به کشورهای همسایه و همچنین آلمان و هلند سفر کرد.

اگر چه روانشاد استان ناصر زرآبادی ماه مرداد سال 97 را به چشم ندید و در آخرین دقایق ماه تیر امسال چشم از جهان فرو بست ، ولی یاد و خاطره و آثار بی همتایش همواره زنده خواهد ماند.
منبع