تام و جری؛ هشتاد ساله شد
تام و جری؛ هشتاد ساله شد | گربه‌ای از اذیت‌های موشی که در خانه زندگی می‌کند، جان به لب شده است و تلاش می‌کند تا او را در دام تله‌موشی بیاندازد که پنیری رویش است. موش، باهوش‌تر از این حرف‌ها است که گرفتار شود، بی‌دردسر پنیر را از روی تله برمی‌دارد و با شکم پر صحنه را ترک می‌کند.
تام و جری؛ هشتاد ساله شد| به گزارش مجله اثرهنری به نقل از روزرنگ احتمالا می‌توانید بقیه ماجرا را حدس بزنید؛ داستان تقریبا همیشه یک جور تمام می‌شود: گربه در حالی که از درد فریاد می‌زند، در ذهنش نقشه انتقام را می‌کشد.
پیرنگ قصه شاید آشنا باشد اما داستانی که پشتش است، احتمالا نه. از برنده شدن جایزه اسکار گرفته تا تولیدی مخفی پشت پرده آهنین در دوران جنگ سرد، مجموعه تام و جری (که این هفته هشتاد ساله می‌شود) تبدیل به یکی از معروف‌ترین جدال‌های دو شخصیت در جهان شد.
این کارتون از دل ناامیدی زاده شد. در بخش انیمیشین شرکت مترو گلدوین مه‌یر، بیل هانا و جو باربرا سخت مشغول کار بودند تا عقب افتادن شرکت از شخصیت‌های کارتونی موفق دیگر استودیوها مانند میکی ماوس و پورکی پیگ را جبران کنند.
دو پویانمای (انیماتور) خسته که زیر ۳۰ سال داشتند، شروع به فکر کردن روی ایده‌های خودشان کردند. باربرا گفت عاشق مفهوم ساده موش و گربه و داستان نزاع و تعقیب و گریزشان است؛ هرچند که این موضوع تا آن موقع بی‌نهایت بار تکرار شده بود.
«پیشی تیپا می‌خورد»، اولین محصول تام و جری بود که سال ۱۹۴۰ ساخته شد. محصولی موفق که برنده جایزه اسکار انیمیشن کوتاه شد، هرچند که از اعتبار آن سهم چندانی به خالقانش نرسید.
در ابتدای کار مدیران به آن‌ها گفتند که تمام تخم‌مرغ‌هایشان را در یک سبد نگذارند. اما ماجرا وقتی تغییر کرد که یکی از افراد برجسته جهان صنعت از تگزاس نامه نوشت و پرسید کی می‌تواند بار دیگر «کارتون‌های فوق‌العاده موش و گربه» را ببیند.
موش و گربه‌ای که ابتدا نام‌شان جسپر و جینکس بود به تام وجری تغییر نام دادند.
به گفته باربرا بحثی در مورد ضرورت حرف زدن شخصیت‌ها پیش نیامد، ولی با افزایش تعداد فیلم‌های صامت چارلی چاپلین، خالقان تام وجری به این نتیجه رسیدند که آن‌ها بدون حرف زدن، بامزه‌ترند. موسیقی اثر را اسکات بردلی نوشت و جیغ معروف تام که حالت انسانی دارد، صدای خود هانا است.
در دو دهه بعد از آن هانا و باربرا بیشتر از ۱۰۰ کارتون کوتاه تولید کردند. هرکدام از آن‌ها چند هفته‌ای وقت گرفت و حدود ۵۰،۰۰۰ دلار خرج برداشت؛ بنابراین تعداد تولید شده در هر سال انگشت‌شمار بود.
این مجموعه از کارهای تام و جری در جهان جزو بهترین‌ها به شمار می‌روند. کارتون‌هایی با نقاشی‌هایی کار دست و پیش‌زمینه‌ای قوی که هفت بار برنده جایزه اسکار شدند.
جری بک، کارشناس تاریخ انیمیشن می‌گوید: «شرط می‌بندم وقتی در دوران کودکی این‌ها را می‌دیدید یا حتی همین الان، سخت بتوانید زمان ساختشان را حدس بزنید. در مورد انیمیشن یک نکته وجود دارد. این که همیشه تر و تازه است.»
«یک نقاشی همیشه یک نقاشی است، انگار که شما بروید یک نقاشی آویخته به دیوار را نگاه کنید. بله درست است که می‌دانیم آن‌ها از سال‌های ۱۸۰۰ یا ۱۷۰۰ هستند، ولی مهم نیست و آن‌ها برای امروز شما هم حرف دارند.»
«این مسئله مهم در مورد این کارتون‌ها است. چیزی که در زمان‌های مختلف فهمیده‌ایم این است که آن‌ها آثار هنری بزرگی هستند؛ نه سرگرمی یکبار مصرف.»
اواسط دهه پنجاه که فرد کوئیمبی، تهیه‌کننده مترو گلدوین مه‌یر بازنشسته شد، هانا و باربرا تقریبا همزمان با قطع شدن بودجه دپارتمان انیمیشن کمپانی، هدایت آن را به عهده گرفتند. مدیران استودیو با تهدید روز افزون تلویزیون به این نتیجه رسیده بودند که بجای ساختن قسمت‌های جدید تا جایی که می‌توانند از پخش مجدد قسمت‌های قدیمی پول درآورند.
سال ۱۹۵۷ که بخش انیمیشن بسته شد، هانا و باربرا شرکت خودشان را راه انداختند.
ولی فقط چند سال بعد بود که مترو گلدوین مه‌یر تصمیم گرفت، تولید تام و جری را بدون خالقانش از سر بگیرد. سال ۱۹۶۱ برای صرفه‌جویی در هزینه‌ها، یک استودیو در پراگ راه‌اندازی شد. جین دتیچ، انیماتور اهل نیویورک مسئول انجام این کار شد اما او با مشکل کمبود بودجه و نیروی انسانی روبرو بود و کارمندانی داشت که درکی از نمونه اصلی نداشتند.
استودیوی او به طور مخفی اپیزودهایی از کارتون‌های دیگر را هم می‌ساخت از جمله کارتون پاپای (ملوان زبل). اسم‌های چکی را آمریکایی کردند تا برای بینندگان شائبه ارتباط با کمونیسم پیش نیاید.
دتیچ بعدها به رادیوی چک گفت: «به دلیل وجود پرده آهنین، نام پویانماهای چک که در این استودیو کار می‌کردند، هرگز در یک کارتون تام و جری دیده نشد.»
او خوب می‌دانست که مهم‌ترین نکته پیروی از نمونه‌های کلاسیک است؛ مسئله‌ای که “خط قرمز” هواداران بود؛ اما ۱۳ قسمتی که تولید کرد جزو بدترین‌های تام وجری طبقه‌بندی می‌شوند. دتیچ در مصاحبه‌هایش قبول داشت که شهرت بدی پیدا کرده است و گفت که در آن زمان حتی تهدید به مرگ هم شده بود.
بعد از او پروژه به چاک جونز سپرده شد، مردی که به خاطر ساختن کارتون لونی تونز برای کمپانی برادران وارنر شهرت داشت.
ابروهای تام کلفت‌تر و چهره‌اش اخموتر شد و به شخصیت دکتر سوس در گرینچ (خلق شده توسط جونز) شباهت پیدا کرد.
در مترو گلدوین مه‌یر تلویزیون بسان یک «لغت بد» دیده می‌شد، اما پس از تغییر این دیدگاه هانا و باربرا اثرشان را در آن به نمایش گذاشتند. با قسمت‌هایی طولانی‌تر و بودجه کمتر، آن‌ها شیوه انیمیشن خود را با شرایط روز تطبیق دادند و ترفند‌هایی به کار بردند تا در زمان و پول صرفه‌جویی کنند.
کارتون‌های آنان برای دهه‌ها برنامه‌های تلویزیون کودکان را در مشت داشت. اولین موفقیت‌هایشان اوایل دهه ۱۹۶۰ با شخصیت‌هایی مانند هاکلبری هاوند و یوگی بودند و کمی بعد هم عصر حجر، تاپ کت و اسکوبی‌دو از راه رسیدند.
در دهه ۱۹۷۰ این زوج دوباره سراغ تام و جری رفتند. حالا دوره‌ای بود که می‌گفتند بسیاری از اپیزودهای اولیه «زیادی خشن» هستند و دستور عمل جدیدی برای ساخت قسمت‌های جدید در نظر گرفته شد. نمونه‌های جدید که در آن موش و گربه دوست شده بودند، هرگز به اندازه قسمت‌های اصلی موفق نشدند.
هانا (چپ) و باربرا (راست)
مانند سایر کارتون‌ها آن زمان، این مجموعه هم در طول زمان با انتقادهای مختلفی روبرو شد. به طور خاص شخصیت «کفش‌های مامی»، خدمتکار سیاه‌پوستی با لهجه غلیظ جنوبی که معمولا از کمر به پایین دیده می‌شود، به عنوان کاریکاتوری توهین‌آمیز و نژادپرستانه در نظر گرفته شد. همچنین بخشی از قسمت‌ها شامل شوخی با افرادی که صورتشان سیاه شده است، بود و منتقدان می‌گویند مفاهیمی تحقیر‌آمیز در مورد آسیایی‌ها و بومیان آمریکا را القا می‌کنند.
وقتی قسمت‌های اصلی تام و جری در دهه ۱۹۶۰ از تلویزیون آمریکا پخش شد، بعضی از قسمت‌های شخصیت «مامی» در تدوین با شخصیت‌های جدیدی توسط تیم جونز جایگزین شدند. امروزه قسمت‌هایی که بیشتر از همه توهین‌آمیز دانسته می‌شوند، هنگام پخش مجدد معمولا از مجموعه کنار گذاشته می‌شوند. سال ۲۰۱۴ هم آمازون پرایم برای این مجموعه اخطار «تعصب نژادی» را در نظر گرفت.
عصر حجر از محبوب‌ترین کارتون‌های تلویزیونی دهه ۱۹۶۰ نیز ساخته زوج باربرا و هانا بود
تام و جری با کمدی بزن و بکوب (اسلپ‌استیک) و طنز سیاه‌اش هنوز هم در سراسر دنیا به شدت محبوب است. این مجموعه در شبکه‌های تلویزیونی بچه‌ها از ژاپن گرفته تا پاکستان دیده می‌شود و یک بازی ویدئویی آن در چین بیش از ۱۰۰ میلیون کاربر دارد.
از هشتاد سال پیش که این کارتون خلق شد، تام و جری تقریبا در همه چیز از نسخه «کودکان» گرفته تا فیلم موزیکال سال ۱۹۹۲ که این دو شخصیت در آن حرف می‌زنند و آواز می‌خوانند، حضور داشته‌اند.
بیل هانا در سال ۲۰۰۱ و جو باربرا در سال ۲۰۰۶ مردند. باربرا یکسال قبل از مرگش برای آخرین بار یک فیلم کوتاه از این مجموعه ساخت؛ اولین تام و جری که او به تنهایی خلق کرد.
باربرا در مورد همکاری‌اش با هانا گفت: «ما همدیگر را خیلی عالی می‌شناختیم و هریک از ما احترامی عمیق برای کار دیگری قائل بود.»
کمپانی برادران وارنر که در حال حاضر مالک تام و جری است قبل از کریسمس امسال یک فیلم جدید از این مجموعه را به نمایش می‌گذارد. هنوز هیچ اطلاعاتی از این پروژه منتشر نشده است به غیر از این که بازیگرانی مانند کلویی گریس مورتس و کن جیونگ در آن حضور دارند.
از نظر جری بک بخشی از دلیل ماندگاری این مجموعه، همذات‌پنداری جهانی با آن است.
او می‌گوید: «به نظرم بسیاری هویت جری کوچک را خیلی خوب می‌شناسند، زیرا همیشه یک موجود اعصاب خردکن در زندگی ما وجود دارد.»
«ما همواره یکی که این طوری است را داریم، رئیس‌مان، صاحب‌خانه‌مان، سیاستمداران و یا هرکسی که می‌خواهد باشد. ما همیشه می‌خواهیم زندگی خودمان را بکنیم و یکی هست که می‌خواهد آزارمان دهد.»
نسخه جدید تام و جری که دیگر با دست کشیده نشده است، اولین فیلم این مجموعه از سال ۲۰۱۴ خواهد می باشد.
بازدیدها: 11
آخرین دیدگاه‌ها